Bruits Marrons

Wanneer Calixto Neto tijdens een repetitie in 2019 de muziek van de homoseksuele, zwarte componist, zanger en performer Julius Eastman (° New York, 1940-1990) hoort, blijkt dat liefde op het eerste gehoor. Eastman drukte zijn stempel op de Downtown New York Art scene, de Amerikaanse minimalistische muziek, maar geraakte een groot deel van zijn composities kwijt tijdens een uitzetting uit zijn appartement in Manhattan. Vandaag wordt zijn oeuvre volop herontdekt en – eindelijk – postuum erkend.  

Met Bruit Marrons waagt ook Calixto Neto zich aan een hommage aan Julius Eastman. Zijn choreografie en onderzoek vertrekt van Eastmans compositie Evil N*gger.Met dat woordgebruik haalde Eastman zich de woede van onder meer zwarte studenten op de hals. Voor Eastman - die voor elk concert zijn gebruik van het woord nauwgezet rechtvaardigde – ontsprong het n-woord aan zijn reflectie over raciaal kapitalisme, dat voor hem het hart van de Amerikaanse vormt. Zijn ideeën blijven relevant vandaag, wanneer de kolonisatiegeschiedenis nog steeds de hedendaagse, globale machtsrelaties vormgeeft.  

Bruits Marrons. Brown noise, maroon noise, schrijft Neto. Bij ‘noise’ of lawaai vinden we in het woordenboek termen als verstoring, irritatie, onenigheid. Iets dat de reguliere staat der dingen doorbreekt. Dit is ook van toepassing op ‘marronage’: een term die het in opstand komen tegen slavernij impliceert, of het ontsnappen aan de norm als een manier om tot vrijheid te komen. ‘Marronage’ als een mogelijke vorm van verzet door afwijking, door het uitvinden van het nieuwe. Dit alles kunnen we ook zeggen over het leven en oeuvre Julius Eastman: een continue verzet tegen de norm, een man die ten volle homo, die ten volle zwart, die ten volle muzikant wilde zijn. Met zijn nalatenschap gaat Neto aan de slag. In het bijzonder met de ‘organische vorm’, waarrond de choreografie een geluidsuniversum weeft van lichamen, piano, stiltes, lawaai. Steeds balancerend tussen woede en schoonheid. Net als Eastman zelf.  

Against all silence 
Be the noise  
Living (with) noise  
Dressing up noise  
Assume the noise  
Create noise  
Produce noise  
Insist on the noise  
Stay noise 

— Calixto Neto  

• Calixto Neto komt oorspronkelijk uit Recife, Brazilië, maar woont sinds 2013 in Frankrijk. Hij volgde een theateropleiding aan de Federale Universiteit van Pernambuco en vervolgens een dansopleiding bij de Groupe Experimental de Danse, voordat hij de masteropleiding choreografie ex.e.r.ce volgde aan de CCN de Montpellier. Tijdens zijn studie creëerde hij de solo petites explosions en het duet Pipoca met Bruno Freire. In 2018 was hij in residentie bij Cité Internationale des Arts om zijn tweede solo, oh!rage, te creëren. Calixto Neto was van 2007 tot 2013 lid van het gezelschap van Lia Rodrigues en speelt ook in creaties van Anne Collod, Mette Ingvartsen, Ève Magot en Luiz de Abreu. Momenteel werkt hij aan zijn volgende stuk, Bruits Marrons, voor 4 dansers en 2 pianisten dat in oktober 2025 in première gaat als onderdeel van het Festival d'Automne à Paris. Calixto Neto is geassocieerd artiest bij Points Communs, Scène Nationale de Cergy-Pontoise / Val d'Oise 2024-2026.